W nowej powojennej rzeczywistości Sąd Biskupi Diecezji Wrocławskiej został erygowany przez Kardynała Augusta Hlonda, Arcybiskupa Gnieźnieńskiego i Warszawskiego, dekretem z dnia 15 VIII 1945 roku, w oparciu o nadane mu w dniu 8 VII 1945 roku specjalne pełnomocnictwa w dokumencie Kongregacji dla Nadzwyczajnych Spraw Kościelnych. Pierwszym oficjałem był ks. dr Johann Jedin a wiceoficjałem ks. dr Paweł Łukaszczyk. Jednakże od 31 V 1946 roku Administrator Apostolski Dolnego Śląska ks. dr Karol Milik zatwierdził nowy skład Sądu Duchownego, którego oficjałem został ks. dr Paweł Łukaszczyk. II Instancją od 14 VII 1947 roku został Metropolitalny Sąd Duchowny w Poznaniu.

W związku z organizacją na Ziemiach Zachodnich i Północnych nowych diecezji, zgodnie z wolą Papieża Pawła VI z dnia 26 VI 1972 roku, Archidiecezja Wrocławska stała się Metropolią z diecezjami sufragalnymi w Opolu i Gorzowie Wielkopolskim. Stąd Arcybiskup Bolesław Kominek dekretem z dnia 19 VIII 1972 roku na podstawie kan. 1594 KPK/1917 ustanowił we Wrocławiu Metropolitalny Sąd Duchowny II Instancji. Od tej chwili Metropolitalny Sąd Duchowny we Wrocławiu był Trybunałem I Instancji dla spraw z terenu Archidiecezji, zaś Trybunałem II Instancji dla spraw sądowych Diecezji Opolskiej i Gorzowskiej. Sądem II Instancji dla Wrocławia nadal pozostał Metropolitalny Sąd Duchowny w Poznaniu.

Kolejnym ważnym etapem była decyzja Jana Pawła II z 25 III 1992 roku - Bulla Totus Poloniae Populus - związana z reorganizacją struktur kościelnych w Polsce. Powstała nowa Metropolia Wrocławska złożona z Archidiecezji Wrocławskiej i Diecezji Legnickiej. Metropolitalny Sąd Duchowny jest Trybunałem I Instancji dla spraw Archidiecezji Wrocławskiej, zaś Trybunałem II Instancji dla Diecezji Legnickiej. Trybunałem II Instancji dla wszystkich spraw rozpatrywanych przez Metropolitalny Sąd Duchowny we Wrocławiu w I Instancji, został Metropolitalny Sąd Duchowny w Poznaniu.

Dotychczasowi OFICJAŁOWIE SĄDU DUCHOWNEGO:

1. Ks. dr Johann Jedin (do 31 V 1946 r.)
2. Ks. dr Paweł Łukaszczyk (do 2 VI 1947 r.)
3. Ks. dr Feliks Kokoszka (do 27 V 1953 r.)
4. Ks. dr Ewaryst Dębicki (do 10 XII 1981 r.)
5. Ks. dr Alojzy Ślósarczyk (do 14 I 1994 r.)
6. Ks. dr Bolesław Orłowski (do 26 IV 2004 r.)
7. Ks. dr Alojzy Ślósarczyk (do 26 VI 2009 r.)
8. Ks. prof. dr hab. Wiesław Wenz (do 28 VI 2014 r.)
9. Ks. dr Bolesław Orłowski (od 28 VI 2014 r.)